Cài Stardict trong Ubuntu, bộ Từ điển miễn phí đa ngôn ngữ

Nhắc đến từ điển thì mọi người đều phải công nhận rằng đó là “vật bất ly thân” đối với người học ngoại ngữ. Nếu bạn đang sử dụng máy tính thì bạn sẽ nghĩ ngay đến Lạc Việt hay English Study, nhưng ngặt nỗi đó lại là những bản từ điển phải trả tiền.

Có rất nhiều phần mềm từ điển miễn phí giúp bạn tra từ điển ngay tại máy tính của mình. Và trong số những bộ công cụ từ điển vượt trội phải nói đến StarDict. Có thể nói, đây chính là loại từ điển chạy cực nhanh và có những tính năng đặc biệt nhất hiện nay trong số các loại từ điển miễn phí.
* Địa chỉ tải:
Để sử dụng StarDict, bạn tải bộ chương trình chính, dung lượng 13MB (bao gồm chương trình hỗ trợ từ điển, từ điển StarDict, dữ liệu từ điển Anh – Việt, Việt – Anh, Việt – Việt) hay phần mở rộng, dung lượng 93MB (các dữ liệu từ điển khác và phần âm thanh của từ điển – không bắt buộc) tại http://www.echip.com.vn.
Hoặc bạn cũng có thể tải từng phần tại các địa chỉ sau:
- Chương trình hỗ trợ cho từ điển chạy trên Windows: xem thêm tại http://stardict.sourceforge.net/
- Dữ liệu từ điển: Anh – Việt, Việt – Anh, Việt – Việt http://dotpups.de/hacao/stardict/dic.zip (7,7MB). Bạn có thể lấy các dữ liệu từ điển Pháp – Việt, Việt – Pháp, Nga – Việt, Đức – Việt, Nauy – Việt tại http://dotpups.de/hacao/diendan.htm. Các ngôn ngữ khác như Trung Quốc bạn xem trên http://stardict.sourceforge.net/
- Phần âm thanh của từ điển (bạn có thể tải tập tin này nếu thấy cần): http://prdownloads.sourceforge.net/stardic...ar.bz2?download (80MB).
* Cài đặt trên Window:
- Trước tiên, bạn cài chương trình hỗ trợ cho từ điển. Tại bước cài đặt cuối cùng, bạn chọn ngôn ngữ trong ô Current user’s language và All users’ language là Vietnamese (vi).

- Tiếp theo, bạn cài từ điển vào máy. Sau khi cài xong, bạn giải nén tập tin dic.zip vào thư mục C:\Program Files\StarDict\dic (tương tự cho các dữ liệu từ điển khác).
*Cài đặt trên Ubuntu :
1.Mở Terminal lên : (Application -> Accessories -> Terminal).
2.Khỏ vào lệnh sau để download source về :

wget http://nchc.dl.sourceforge.net/sourceforge/stardict/stardict-2.4.8.tar.bz2

3.Giải nén gói trên, vào thư mục chứa file trên bằng lệnh cd, ròi khỏ :

tar -xjvf stardict-2.4.8.tar.bz2

Chuyển vô thư mục :

cd stardict-2.4.8

4.Chạy các lệnh cài đặt :
./configure
Chú ý là sau khi chạy lệnh này rất có thể các bạn sẽ gặp lỗi, tuỳ vào tình hình từng máy do thiếu các thư viện cần thiết. Ví dụ : bị báo là: "error: No package 'libgnomeui-2.0' found" tui đã giải quyết vấn đề này như sau tui khỏ zô sudo apt-get install libgnomeui-dev thế là tui chạy lệnh nầy xong rồi chạy lại lệnh ./configure và không nhận được báo lỗi nào nữa.
Nhắc lại là các bạn fải chạy ./configure ko bị lỗi ròi mới wa bước típ theo.
khỏ típ :

make
sudo make install

5.Cài các package thêm vào( như gói Anh-Việt, Trung-Anh ...):

mkdir /home/username/.stardict

username là tên account trong Ubuntu của bạn.
Chúng ta sẽ download về và giải nén các file package đó trong folder này để xài.
Các bạn hãy download các gói Anh-Việt và Việt -Anh với 2 địa chỉ sau :

wget http://jaist.dl.sourceforge.net/sourceforge/stardict/stardict-dictd_anh-viet-2.4.2.tar.bz2
wget http://nchc.dl.sourceforge.net/sourceforge/stardict/stardict-dictd_viet-anh-2.4.2.tar.bz2

Vậy là xong cài đặt trong Ubuntu ròi.
* Hướng dẫn sử dụng:
Sau khi hoàn tất, bạn khởi động lại máy và nhấn vào biểu tượng cuốn tự điển màu xanh trên desktop. Từ điển StarDict sẽ xuất hiện với danh sách từ cần tra cứu nằm bên trái, còn bên phải là các nút ẩn/hiện danh mục từ. Phía dưới từ trái sang phải là các nút: tự động quét từ cần chọn khi đưa chuột qua một từ bất kỳ, hướng dẫn sử dụng, thoát khỏi từ điển, tìm từ cần tra trong từ điển nằm trên Internet, mở trang Web của StarDict, quản lý các bộ từ điển và cấu hình từ điển.

Một số tính năng đặc biệt của chương trình:
- Tự động tra từ và chọn loại từ điển phù hợp với từ mà bạn vừa nhập vào. Bạn có thể tra từ tiếng Anh, tiếng Việt hay bất kỳ từ của ngôn ngữ nào (dùng font Unicode).
- Nếu bạn muốn xem các từ mình đã tra cứu trước đó thì nhấn vào nút thứ 4 từ phải qua.
- Bạn có thể sử dụng dấu “*” và dấu “?” để tra nghĩa thông minh. Ví dụ, nếu bạn nhập vào “*iger” thì bạn sẽ thấy 1 loạt các từ có phần đuôi là “iger”. Còn nếu bạn thay dấu “*” bằng dấu “?” thì bạn sẽ nhận chính xác từ “tiger”. Nếu muốn tra các từ gần giống từ “tiger” (thông qua thuật toán truy vấn mờ) thì bạn chỉ cần thêm dấu “/” phía trước từ cần tra.
- Khi bạn đưa trỏ chuột đến bất cứ vùng văn bản nào thì một cửa sổ nhỏ xuất hiện nghĩa ở bên trong. Bạn có thể cố định cửa sổ này tại vị trí nào đó bằng cách nhấn nút Lock. Trong cửa sổ nổi này, bạn có thể thực hiện các chức năng như: chép vào bộ nhớ, lưu nghĩa, phát âm, truy vấn tra chéo nghĩa hay truy vấn mờ nghĩa này. Bạn cũng có thể tra nghĩa của thanh tiêu đề, menu, chữ trên các nút, biểu tượng trên desktop, nút Start... Tuy nhiên, chưa nhận biết được chữ dưới dạng hình ảnh.

- Nếu bạn không muốn khi đưa chuột đến một từ nào đó sẽ xuất hiện bảng tra nghĩa của từ thì chỉ việc bỏ chọn mục “Quét từ” trong cửa sổ chính của từ điển hoặc nhấp phải chuột lên biểu tượng của từ điển trên khay hệ thống và bỏ chọn mục “Quét”.
- Việc tra từ rất đơn giản, tại cửa sổ chính của chương trình, bạn chỉ cần nhập từ cần tra với kiểu font chữ Unicode trong trình gõ Unikey hay VietKey.
- Nếu bạn muốn từ điển này phát âm khi tra từ thì bạn check vào Pronouce the word when it pops up trong cửa sổ “Phân loại” (trước khi bật chế độ phát âm thì bạn cần tải tập tin âm thanh 80MB tại địa chỉ nêu trên, sau đó giải nén vào thư mục C:\Program Files\ "trong Window", con2 trong Ubuntu là /usr/share/ hay bạn có thể định nghĩa lại trong Preferencws\Sound trong StarDict ).
- Nếu cần, bạn có thể tra từ thông qua các từ điển trực tuyến. Bạn cũng có thể thêm bớt các từ điển trực tuyến nào mà bạn thích.

- Để tra chéo giữa các từ, bạn chỉ cần nhấp đúp chuột vào phần tra nghĩa.
- Một chức năng khác nữa là tra từ cần tìm thông qua các từ điển trực tuyến trên Internet. Bạn nhấn chuột phải lên nút “Tìm trong một từ điển Internet - Bấm phím phải chọn danh mục Website” và chọn từ điển trực tuyến mình muốn.
Sau đó, một trang Web của từ điển bạn vừa chọn xuất hiện giải thích nghĩa của từ cần tra.
Trên đây là những tính năng chính của từ điển StarDict, còn nhiều tính năng và tùy chọn cấu hình sử dụng đặc biệt khác đang chờ bạn khám phá.